Richteren 9,1-21

 

De fabel van Jotam

Vertaling Amstelpreekteam, ingrijpend gecorrigeerd door Eva-Martina Kindl

1
Abimelech,1 de zoon van Jerubbaäl2 ging naar Sichem3 naar de broeders van zijn moeder.
Hij sprak tot hen en tot de hele familie van het vaderhuis van zijn moeder:
2
Spreek toch in de oren van alle heren4 van Sichem:
Wat is goed voor jullie:
dat zeventig mannen over jullie heersen, alle zonen van Jerubbaäl,
of dat één man over jullie heerst?
Jullie moeten wel bedenken
dat ik van jullie been en jullie vlees5 ben.
3
De broeders van zijn moeder spraken over hem in de oren van heren van Sichem al deze woorden.
Hun hart neigde naar Abimelech,
want ze zeiden:
Hij is onze broeder!
4
Ze gaven hem zeventig zilverstukken uit het huis van de Baäl van het Verbond
en Abimelech huurde daarmee leeghoofden en schuim die hem volgden.
5
Hij kwam bij het huis van zijn vader te Ofra
en doodde zijn broeders, de zonen van Jerubbaäl, zeventig mannen op één steen,
maar Jotam6 bleef over, de jongste zoon van Jerubbaäl,
want hij had zich verborgen.
6
De heren van Sichem verzamelden zich en heel Beth Millo7 .
Ze gingen en kroonden Abimelech tot koning bij de eik, die opgericht staat8 bij Sichem.
7
Men meldde het aan Jotam.
Hij ging en stond op de top van de berg Gerizim9 .
Hij verhief zijn stem en riep en zei tot hen:
Luistert naar mij, heren van Sichem,
dan zal God naar jullie luisteren.
 
8
Eens gingen de bomen, zij gingen om een koning over zich te zalven10
en ze zeiden tot de olijfboom:
Wees toch koning over ons!
9
De olijfboom zei tot hen:
Moet ik dan mijn vettigheid doen ophouden waarom goden en mensen mij eren
dat ik zou gaan zweven boven de bomen?
10
Toen zeiden de bomen tot de vijgenboom:
Ga jij, wees koning over ons!
11
De vijgenboom zei tot hen:
Moet ik dan mijn zoetigheid doen ophouden en mijn goede opbrengst
dat ik zou gaan om te zweven boven de bomen?
12
Toen zeiden de bomen tot de wijnstok:
Ga jij, wees koning over ons!
13
De wijnrank zei tot hen:
Moet ik dan mijn sap doen ophouden dat goden en mensen verheugt
dat ik zou gaan zweven boven de bomen?
14
Toen zeiden alle bomen tot de doornstruik:
Ga jij, wees koning over ons!
15
De doornstruik zei tot de bomen:
Als jullie te goeder trouw mij tot koning over jullie willen zalven
kom dan, schuil in mijn schaduw.
Maar zo niet:
dan zal er vuur uitgaan van de doornstruik
en de ceders van de Libanon verteren.
 
16
Welnu:
Als jullie te goeder trouw en integer hebben gehandeld toen jullie Abimelech koning maakten,
als jullie het goede hebben gedaan met Jerubbaäl en zijn huis,
als jullie hem hebben gedaan naar de weldaad van zijn handen
17
— mijn vader heeft voor jullie gestreden,
hij waagde zijn leven
en redde jullie uit de hand van Midian.
18
Maar jullie, jullie zijn vandaag opgestaan tegen het huis van mijn vader
en jullie hebben zijn zonen gedood, zeventig man op één steen,
en jullie hebben Abimelech, de zoon van zijn dienstmaagd,
over de heren van Sichem tot koning gemaakt,
want hij is jullie broeder —11
19
dus als jullie te goeder trouw en integer hebben gehandeld
met Jerubbaäl en met zijn huis op deze dag,
verheug je dan over Abimelech,
dan zal ook hij zich verheugen over jullie.
20
Maar zo niet:
dan zal er vuur uitgaan van Abimelech
en het zal de heren van Sichem en Beth Millo verteren;
dan zal er vuur uitgaan van de heren van Sichem en Beth Millo
en het zal Abimelech verteren.
 
21
Jotam vluchtte en ontkwam.
Hij ging naar de bron
en verbleef daar, buiten het zicht van Abimelech, zijn broeder.
 

Noten

  1. Letterlijke betekenis: mijn vader is koning.↩︎

  2. De betekenis van de naam Jerubbaäl is dubbelzinnig: In eerste instantie betekent de naam ‘Baäl (de heer) moge machtig zijn’. Een tweede mogelijke betekenis is: laat Baäl (de heer) twisten. Jerubbaäl laat Baäl voor zichzelf strijden, zie het begin van het verhaal.↩︎

  3. Sichem en Abimelech komen uit de Abrahamcyclus.↩︎

  4. Baäl is in het Hebreeuws niet alleen de naam van een god maar ook het woord voor ‘heer’ in seculiere betekenis. In het Hebreeuws staat in deze tekst voor ‘heren’ (van Sichem) het meervoud van het woord baäl.↩︎

  5. Dit is hetzelfde wat Adam zegt tegen Eva.↩︎

  6. Letterlijke betekenis: JHWH is volmaakt/integer.↩︎

  7. Vermoedelijk een burcht op een heuveltje in Sichem.↩︎

  8. Volgens LXX een massebe in Sichem.↩︎

  9. Berg van de zegen Deut. 11:29; 27:12; Jozua 8:33.↩︎

  10. De term ‘zalven’ wordt binnen de tekst niet gebruikt in verband met Abimelech.↩︎

  11. Deze parenthese heeft haar eigen parallelle structuur: a-b-c in 17 en a’-b’-c’ in 18.↩︎

Scroll naar boven